พึ่งตนเองได้ ช่วยคนอื่นได้
ชุมชนเรียนรู้ ชุมชนเข้มแข็ง
รอด พอเพียง ยั่งยืน
วลี ที่เป็นแนวคิดของ ม.ชีวิต เป็นตัวบอกถึงเป้าหมาย ว่าต้องการให้เกิดอะไรขึ้นกับชุนชนและสังคมของเรา
การเปิด ม.ชีวิต ทำเพื่อให้ความรู้ในระดับปริญญากับคนวัยทำงาน ไม่ว่าจะเป็นใคร อาชีพไหน อายุไม่จำกัด เป้าหมายตามข้างต้น คือ เพื่อให้คนมีความรู้ คิดเอง ทำเองได้ พึ่งตนเองได้ และเมื่อมีกำลังพอ ก็สามารถช่วยคนอื่นได้
เมื่อมีคนมีความรู้มากขึ้น ชุมชน และสังคม ก็เข้มแข็ง สามารถจัดการทรัพยากร จัดการให้สังคมมีคุณภาพได้ ด้วยการช่วยเหลือพึ่งพาอาศัยกัน
เมื่อแต่ละครัวเรือน จัดการกับสภาพเศรษฐกิจของตนเองได้ โดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง เป้าหมายระดับสูง ที่ ม.ชีวิต คาดหวังไว้ คือ ความเป็นอยู่ของสังคมที่ดี ที่สมบูรณ์ อย่างยั่งยืน
สาขาวิชาสหวิทยาการเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น
เป็นการเรียนรู้ในการจัดการทรัพยากรในท้องถิ่นของตนเอง ไม่ว่าจะเป็น คน เงิน ดิน น้ำ อากาศ ศิลปะ วัฒนธรรม องค์ความรู้ของท้องถิ่น ฯลฯ ซึ่งจะทำให้ เกิดการรวมกลุ่มของคนในชุมชน เกิดกลุ่มออมทรัพย์ เกิดวิสาหกิจชุมชน ชุมชนสามารถผลิตวัตถุดิบต่างๆ เองได้ มีแหล่งอาหารเพียงพอแก่ชุมชน
สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อชุมชน
จะเรียนรู้ในการ จัดการเทคโนโลยีเพื่อนำมาใช้กับชุมชน เพื่อช่วยให้กระบวนการผลิตมีประสิทธิภาพ ช่วยจัดการการใช้พลังงานในท้องถิ่น
ส่วนสาขาสุขภาพชุมชน
จะสร้าง อาสาสมัครสาธารณสุข ที่มีความรู้มากขึ้น สามารถดูแลเรื่องสุขภาพอนามัยของชุมชนได้มีประสิทธิภาพดีขึ้น มีการจัดการด้านสุขภาพอย่างเป็นระบบ ทำให้ชุมชนกินเป็น อยู่เป็น
เมื่อคนในชุมชน สามารถบริหารจัดการชุมชนของตนเองได้เอง ก็จะทำให้สังคมดีขึ้น คนไม่เป็นหนี้ สุขภาพแข็งแรง เศรษฐกิจของครอบครัวและชุมชนดี มีการใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสม ไม่ทำลายคน และสิ่งแวดล้อม
จากที่ต้องพากันออกมาประท้วง ชุมชนก็พึ่งตนเองได้ จากที่เคย อยู่ไม่รอด ก็จะ รอด แล้วเมื่อมีการร่วมมือกันอย่างต่อเนื้อง สังคมก็จะดีและสมบูรณ์ อย่างยั่งยืน สืบต่อไปจนถึงลูกหลาน
ส่วนระดับปริญญาโท จะสร้างนักพัฒนา นักยุทธศาสตร์ เพื่อวิจัย วางแผนยุทธศาสตร์ห้กับชุมชน เพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในระยะยาว ทำให้การพัฒนาชุมชนเป็นไปอย่างมีทิศทางที่เหมาะสม
ตัวอย่าง ของกิจกรรม ที่ทำให้ รอด และ พอเพียง
กลุ่มออมทรัพย์
เมื่อชุมชนมีกองทุนเป็นของตัวเอง ก็สามารถจัดการเรื่อง เงินทอง ได้เอง ให้กู้ได้เอง โดยไม่ต้องไปง้อธนาคาร ดอกเบี้ยก็ถูกกว่า มีเงินออมของตนเอง แถมสิ้นปียังได้เงินปันผลอีกต่างหาก ซึ่งไม่มีทางที่จะได้จากธนาคาร และยังมีสวัสดิการของชุมชนเองด้วย ค่ารักษาพยาบาล เบี้ยชราภาพ ช่วยค่าเล่าเรียนลูกหลาน และอื่นๆ ตามที่ชุมชนต้องการ ไม่ต้องรอว่า รัฐสวัสดิการ จะเกิดจริงหรือป่าว
หนังสือ กองทุนหมู่บ้าน ได้รวบรวม กลุ่มออมทรัพย์ของชุมชนต้นแบบ เอาไว้ทั่วประเทศ คือสิ่งที่กล่าวมาได้เกิดขึ้นแล้ว ไม่ใช่เป็นเพียงคำกล่าวอ้างแบบไม่มีตัวตน ซึ่ง ม.ชีวิต ได้นำมาเป็นต้นแบบ ในการทำหลักสูตรของ ม.ชีวิต ขึ้นมา และถ่ายทอดสู่ชุมชนต่างๆ
ชุมชนเรียนรู้ ชุมชนเข้มแข็ง
รอด พอเพียง ยั่งยืน
วลี ที่เป็นแนวคิดของ ม.ชีวิต เป็นตัวบอกถึงเป้าหมาย ว่าต้องการให้เกิดอะไรขึ้นกับชุนชนและสังคมของเรา
การเปิด ม.ชีวิต ทำเพื่อให้ความรู้ในระดับปริญญากับคนวัยทำงาน ไม่ว่าจะเป็นใคร อาชีพไหน อายุไม่จำกัด เป้าหมายตามข้างต้น คือ เพื่อให้คนมีความรู้ คิดเอง ทำเองได้ พึ่งตนเองได้ และเมื่อมีกำลังพอ ก็สามารถช่วยคนอื่นได้
เมื่อมีคนมีความรู้มากขึ้น ชุมชน และสังคม ก็เข้มแข็ง สามารถจัดการทรัพยากร จัดการให้สังคมมีคุณภาพได้ ด้วยการช่วยเหลือพึ่งพาอาศัยกัน
เมื่อแต่ละครัวเรือน จัดการกับสภาพเศรษฐกิจของตนเองได้ โดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง เป้าหมายระดับสูง ที่ ม.ชีวิต คาดหวังไว้ คือ ความเป็นอยู่ของสังคมที่ดี ที่สมบูรณ์ อย่างยั่งยืน
สาขาวิชาสหวิทยาการเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น
เป็นการเรียนรู้ในการจัดการทรัพยากรในท้องถิ่นของตนเอง ไม่ว่าจะเป็น คน เงิน ดิน น้ำ อากาศ ศิลปะ วัฒนธรรม องค์ความรู้ของท้องถิ่น ฯลฯ ซึ่งจะทำให้ เกิดการรวมกลุ่มของคนในชุมชน เกิดกลุ่มออมทรัพย์ เกิดวิสาหกิจชุมชน ชุมชนสามารถผลิตวัตถุดิบต่างๆ เองได้ มีแหล่งอาหารเพียงพอแก่ชุมชน
สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อชุมชน
จะเรียนรู้ในการ จัดการเทคโนโลยีเพื่อนำมาใช้กับชุมชน เพื่อช่วยให้กระบวนการผลิตมีประสิทธิภาพ ช่วยจัดการการใช้พลังงานในท้องถิ่น
ส่วนสาขาสุขภาพชุมชน
จะสร้าง อาสาสมัครสาธารณสุข ที่มีความรู้มากขึ้น สามารถดูแลเรื่องสุขภาพอนามัยของชุมชนได้มีประสิทธิภาพดีขึ้น มีการจัดการด้านสุขภาพอย่างเป็นระบบ ทำให้ชุมชนกินเป็น อยู่เป็น
เมื่อคนในชุมชน สามารถบริหารจัดการชุมชนของตนเองได้เอง ก็จะทำให้สังคมดีขึ้น คนไม่เป็นหนี้ สุขภาพแข็งแรง เศรษฐกิจของครอบครัวและชุมชนดี มีการใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสม ไม่ทำลายคน และสิ่งแวดล้อม
จากที่ต้องพากันออกมาประท้วง ชุมชนก็พึ่งตนเองได้ จากที่เคย อยู่ไม่รอด ก็จะ รอด แล้วเมื่อมีการร่วมมือกันอย่างต่อเนื้อง สังคมก็จะดีและสมบูรณ์ อย่างยั่งยืน สืบต่อไปจนถึงลูกหลาน
ส่วนระดับปริญญาโท จะสร้างนักพัฒนา นักยุทธศาสตร์ เพื่อวิจัย วางแผนยุทธศาสตร์ห้กับชุมชน เพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในระยะยาว ทำให้การพัฒนาชุมชนเป็นไปอย่างมีทิศทางที่เหมาะสม
ตัวอย่าง ของกิจกรรม ที่ทำให้ รอด และ พอเพียง
กลุ่มออมทรัพย์
เมื่อชุมชนมีกองทุนเป็นของตัวเอง ก็สามารถจัดการเรื่อง เงินทอง ได้เอง ให้กู้ได้เอง โดยไม่ต้องไปง้อธนาคาร ดอกเบี้ยก็ถูกกว่า มีเงินออมของตนเอง แถมสิ้นปียังได้เงินปันผลอีกต่างหาก ซึ่งไม่มีทางที่จะได้จากธนาคาร และยังมีสวัสดิการของชุมชนเองด้วย ค่ารักษาพยาบาล เบี้ยชราภาพ ช่วยค่าเล่าเรียนลูกหลาน และอื่นๆ ตามที่ชุมชนต้องการ ไม่ต้องรอว่า รัฐสวัสดิการ จะเกิดจริงหรือป่าว
หนังสือ กองทุนหมู่บ้าน ได้รวบรวม กลุ่มออมทรัพย์ของชุมชนต้นแบบ เอาไว้ทั่วประเทศ คือสิ่งที่กล่าวมาได้เกิดขึ้นแล้ว ไม่ใช่เป็นเพียงคำกล่าวอ้างแบบไม่มีตัวตน ซึ่ง ม.ชีวิต ได้นำมาเป็นต้นแบบ ในการทำหลักสูตรของ ม.ชีวิต ขึ้นมา และถ่ายทอดสู่ชุมชนต่างๆ
ตัวอย่างใน หน้า 45
ต.น้าหว้า อ.จะนะ มีสหกรณ์ออมทรัพย์ ที่มี 80 กองทุน และสวัสดิการทุกอย่าง เช่น
กองทุนเยาวชน บัตรสุขภาพ สังกะสี ปุ๋ย อาหารนักเรียน ยาไก่ ยาโค หีบศพ โรงศพ ร้านค้า โต๊ะ เกาอี้ ร้านอาหาร โรงสี น้ำดืม ร้านเสริมสวย ค่ารักษาพยาบาล ชมรมคนชรา ศึกษาอบรม ส่งเสริมอาชีพ ฯลฯ
ก่อตั้งมาตั้งแต่ ปี 2520 ปัจจุบันมีสมาชิก 1,400 คน มีเงินออมและเงินทุนหมุนเวียน 27 ล้านบาท
สุดยอดมั๊ยละครับ คือ เป็นทั้ง สหกรณ์ออมทรัพย์ กองทุนและวิสาหกิจชุมชน หาคำจำกัดความไม่ได้ แต่ละกองทุน จะมีเงินสะสมเป็นของกองทุนนั้นเอง ไม่ได้เอามาปนกัน เป็นไง บริษัทใหญ่ๆ ยังจัดการไม่ได้ยังงี้เลยครับ ดูอย่าง กองทุนสังกะสี เฉพาะเจาะจงเป็นอย่างเดียวเลย
วิสาหกิจชุมชน
ชุมชนระดมสมองและสองมือ พอรวมกันก็มีเป็นร้อยมือ ร้อยสมอง สามารถแสวงหาทรัพยากรในท้องถิ่นของตนเองที่จะนำมาทำประโยชน์ได้ ลดความเสี่ยงจากการลงทุนทำกิจการเองเพียงลำพัง และเมื่อกิจกรรมที่ทำสามารถทำเงินได้ กิจการก็เติบโต และมีปันผลสินปีให้สมาชิกเช่นกัน
ตัวอย่าง วิถีชีวิต รอด พอเพียง
สามี ตื่นเช้า อาบน้ำ ขับถ่าย เรียบร้อย (ถ้าไม่ได้ ขับถ่ายทุกวัน แสดงว่า การขับถ่ายไม่ดี)
กินอาหารที่ทำเอง เน้นผักและปลา ดื่มน้ำสะอาด ข้าวปลูกเอง ไม่ต้องซื้อ ปลาและผัก มีหลังบ้าน ผลไม้ก็พอมีบ้าง และใช้ Bio gas จากมูลวัว หุงต้มอาหาร
ออกไปทำนาด้วย รถกระบะ และเครื่องคูโบต้า ที่ใช้ไบโอดีเซล ทำเอง
มีปุ๋ยอินทรีย์ รถเกี่ยวข้าว โรงสีชุมชน ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน รวมทั้ง น้ำดืม ด้วย
เอาเงินจากกองทุน ไปจ่ายค่าเรียนลูก
ภรรยา เป็น อสม. ปั่นจักรยาน ออกเยี่ยมชุมชน พร้อมกับเยาวชนกลุ่มรณรงค์งดเหล้า ถ้างดเหล้า บุหรี่ ได้สุขภาพก็จะกลับมาดี ค่าใช้จ่ายก็ลดลง งดการพนัน ก็มีเงินเหลือเก็บ
และตอนบ่าย ภรรยาเข้าร่วมประชุมกับ กองทุนสุขภาพของชุมชน
ลูกดูทีวี โดยใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ หรือ จากกังหันลม ของชุมชน พัดลมและหลอดไฟในบ้านก็เช่นกัน
ตอนเย็น พ่อ แม่ ลูก ออกกำลังกายด้วยกัน – ทำได้วันละนิด ก็ยังดีครับ แต่ทำให้สม่ำเสมอ จำเป็นมากครับ ที่เราต้องออกกำลังกาย เป็นยารักษาโรคที่ดีที่สุดเลย
สำหรับวันนิ้ นอกจากค่าเล่าเรียนลูก ที่ต้องจ่ายไปแล้ว จะได้จ่ายอีกอย่างตอน สามีใช้มือถือตามภรรยากลับบ้าน ถ้าไม่อยากจ่าย ต้องใช้การจุดพลุส่งสัญญาณแทน ค่าอาหารสามมื้อ ไม่ได้จ่ายเพราะทำกินเอง วัตถุดิบมีที่หลังบ้าน อย่างตอนมื้อเที่ยงของภรรยา ก็ได้จากทุกคนที่มาประชุมเอาอาหารมาจากบ้าน และกินร่วมกัน
ถึงเวลาเข้านอน โดยไม่ต้องใช้เครื่องปรับอากาศ ระบบทางเดินหายใจปลอดโป่งโล่งสบาย เพราะนอนใน บ้านดิน ที่อากาศเย็นสบาย
คนเมือง ก็เป็นชุมชนพอเพียงได้นะครับ อย่างของ ศรร. นครขอนแก่น อยู่ใน อ.เมือง จ.ขอนแก่น เราได้จัดตั้ง กลุ่มออมทรัพย์ และ วิสาหกิจชุมชนแล้ว และนักศึกษาก็เริ่มปรับตัว และเริ่มใช้ชีวิตแบบพอเพียง
----คนเมืองพอเพียง โมเดล
กิจกรรมเพื่อ ความพอเพียง
การมีไบโอดีเซลใช้เอง
ขั้นตอนการผลิตไบโอดีเซล
http://www.planenergy.co.th/node/22
การมีก๊าสชีวภาพ (Bio gas) ใช้เอง
http://www.bankaset.com/2009/07/แก๊สชีวภาพจากมูลสัตว์ท/
การใช้พลังงานแสงอาทิตย์
http://www.komchadluek.net/detail/20100527/60705/บ้านข้าวหอมนิลใช้พลังงานแสงอาทิตย์แห่งแรก.html
http://variety.thaiza.com/หมู่บ้านพลังงานแสงอาทิตย์แห่งแรกในไทย-183604.html
กังหันลมผลิตไฟฟ้า
http://www.en.mahidol.ac.th/thai/news/2008/06/05_8.html
การทำปุ๋ยใช้เอง
ปุ๋ยหมักอัดเม็ด
ท่านคิดว่าถ้าทำได้ตามนี้ ค่อยทำที่ละอย่าง ท่านคิดว่าจะทำให้ท่านและชุมชน "รอด" ได้หรือไม่ ครับ
By LU KK
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น